Σάββατο 14 Φεβρουαρίου 2009

REALITY & COMPLEXITY (πραγματικότητα και πολυπλοκότητα)

Η σύγχρονη Οικονομική Ψυχολογία προσανατολίζεται σε αυτά τα δύο χαρακτηριστικά. Την Πραγματικότητα και την Πολυπλοκότητα. Όσο θα περνούν τα χρόνια τόσο πιο πολύπλοκα θα γίνονται τα υποδείγματα, αλλά άλλο τόσο πιο κοντά στην πραγματικότητα θα είναι. 
Όλα αυτά βέβαια τα χρωστάμε στο βιβλίο των W.F. van Raaij, G.M. van Veldhoven and K.-E. Warneryd, με το έργο τους "The Handbook of Economic Psychology" του 1988. Τα δεκαοχτώ του κεφάλαια, χωρίζονται σε τέσσερα μέρη, όπου ζητείται από τον αναγνώστη να σκεφτεί το θεωρητικό υπόβαθρο της Οικονομικής Ψυχολογίας, οικιακή οικονομική συμπεριφορά, επιχειρηματική συμπεριφορά και εν κατακλείδει οι κοινωνικές προοπτικές της. Μερικά από τα κεφάλαια είναι πραγματικά μικρά, αλλά όλα εξυπηρετούν στο να παράσχουν κριτική και αναστοχασμό τόσο στον χώρο του Marketing, όσο και στον χώρο της Ψυχολογίας που ενδιαφέρεται για τα οικονομικά προβλήματα.
Τα πρώτα έξι κεφάλαια μπορούν να θεωρηθούν μία αυτοτελή ενότητα. Αυτά συνθέτουν μια γενική εισαγωγή στην Οικονομική Ψυχολογία, από τον Warneryd και τα εστιάζονται στις επιρροές των κινήτρων, των αξιών και των ορμών, στην επεξεργασία πληροφοριών, στην λήψη αποφάσεων και στα γνωστικά σχήματα, η επίδραση του συναισθήματος στην λήψη αποφάσεων και στις διάφορες κοινωνικές επιδράσεις. Ένας ψυχολόγος διαβάζοντας το κείμενο ίσως αναρωτηθεί αρκετά για τι υπάρχει στην Οικονομική Ψυχολογία που είναι καινούργιο. Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Αυτό που κάνει την Οικονομική Ψυχολογία ενδιαφέρουσα είναι τα επιχειρήματα και οι διαφορετικές ερμηνείες τόσο των οικονομολόγων, όσο και των ψυχολόγων.
Το δεύτερο μέρος αποτελείται από τρία κεφάλαια.
  • την λήψη αποφάσεων στην οικιακή οικονομία
  • την καταναλωτική συμπεριφορά και η προώθηση προϊόντων στην αγορά από τις εταιρείες
  • τα υποδείγματα καταναλωτικής συμπεριφοράς
Το τρίτο μέρος έχει σαν κύρια θεματική
  • την βιομηχανική οργάνωση
  • την επιχειρηματικότητα
  • τις διαπραγματεύσεις
Το τελευταίο μέρος διαπραγματεύεται πιο κοινωνικές προοπτικές, θέλοντας να παραδώσει τροφή για σκέψη στον αναγνώστη, αναφέροντας κριτικές που έχουν κατά καιρούς γίνει τόσο για τα συναισθήματα του καταναλωτή,όσο και για τις προσδοκίες του.
Βέβαια ένα εγχειρίδιο -"The Handbook of Economic Psychology"- είναι σαν ένα λεξικό ή μία εγκυκλοπαίδεια, δεν διαβάζεις "μονοκοπανιά" τις 683 σελίδες του. Οικονομολόγοι και άλλοι βέβαια έχουν το δικαίωμα να ρωτήσουν αν όλο αυτό στοχεύει σε μία "απερίσκεπτη εμπειρική μελέτη", που ξεκινά με άλλα λόγια η έρευνα της Οικονομικής Ψυχολογίας.
Πρέπει να υποστηρίξουμε τους εκδότες του πονήματος αυτού, για την πρωτοποριακή εργασία τους  και για την μετάδοση του συναισθήματος της συνεργασίας ανάμεσα στις επιστήμες της οικονομίας και της ψυχολογίας.