"Το οικογενειακό δέντρο που χάνεται στα βάθη των αρχών του περασμένου αιώνα"

Πώς συνδέεται ο μικρόκοσμος με τον μακρόκοσμο;

Βρισκόμαστε τις τελευταίες μέρες μπροστά στο μεγαλύτερο πείραμα για τον 21ο αιώνα. Το πείραμα του CERN με τον τεράστιο επιταχυντή αδρονίων, που προσπαθεί να προσομοιάσει στις συνθήκες που επικρατούσαν στο σύμπαν τις πρώτες στιγμές μετά την μεγάλη έκρηξη.

Δυστυχώς οι ανθρώπινες αισθήσεις, από κατασκευής τους, είναι τέτοιες που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε μέσω αυτών καταστάσεις και νόμους που διέπουν το σύμπαν. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο χρησιμοποιούμε την γλώσσα των μαθηματικών, που προσπαθεί να περιγράψει κάθε φορά αυτό που βλέπει, χωρίς να φορά γυαλιά με χρωματιστούς φακούς.

Συνειδητοποιούμε όλοι μας, πως ό,τι μάθαμε στα σχολικά μας χρόνια, ήταν η μία όψη περιγραφής του κόσμου. Για παράδειγμα ότι οι διαστάσεις του χώρου πάνω στη Γη είναι τρεις (ΜxΠxΥ), αλλά στο σύμπαν έντεκα! Και ότι ακόμα οι διαστάσεις αυτές είναι ακέραιοι αριθμοί (π.χ. το εμβαδόν μίας επιφάνειας δίνεται από τον τύπο μήκος επί πλάτος), δεν υπάρχει με άλλα λόγια 1,5 διάσταση. Με την Ευκλείδεια Γεωμετρία και τις ανακαλύψεις της αστροφυσικής και της κοσμολογίας, είναι σαν να προσπαθείς με παλιούς drivers σε μία κάρτα γραφικών να παίξεις σύγχρονα παιχνίδια. Η γεωμετρία που μέχρι τότε την χρησιμοποιούσαμε ήταν αδύνατον να ερμηνεύσει και να υπολογίσει, αυτό για το οποίο είναι προορισμένη. Έτσι περάσαμε σε άλλων ειδών γεωμετρίες, όπως fractal geometry (μορφοκλασματική γεωμετρία) ή Riemannian Geometry (γεωμετρία του Riemann), με τις οποίες μπορούμε να υπολογίζουμε ποσότητες με μεγαλύτερη ακρίβεια, στο σύμπαν.

Ακόμα και οι εμφανίσεις της ύλης έχουν ξεπεραστεί. Παλαιότερα γνωρίζαμε ότι η ύλη στον κόσμο εμφανίζεται είτε με αέρια, είτε με υγρή, είτε με στέρεη μορφή. Σήμερα όμως, που κι αυτές οι μορφές δεν αρκούν να ερμηνεύσουν κάτι τόσο έξω από εμάς όπως το Σύμπαν, τις έχουμε εγκαταλείψει και οι φυσικοί και μαθηματικοί μιλούν για υπεριονισμένη ύλη (πλάσμα), για ελλείπουσα αόρατη μάζα (συμπύκνωμα Bose- Einstein) και τέλος για την γνωστή σε πολλούς ανθρώπους υποθετική μορφή ύλης την σκοτεινή ύλη (dark matter).

Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με τις επιστήμες τις συμπεριφοράς, που προσπαθούν να ερμηνεύσουν την συμπεριφορά του σύγχρονου ανθρώπου, όσον αφορά σε σχέση με τους άλλους, αλλά και σε σχέση με το τι πιστεύει για τον ίδιο του τον εαυτό. Σαν το ανθρώπινο μάτι, όπως είχε πει κι ο Σωκράτης σε ένα διάλογο του Πλάτωνα, που αρχικά βλέπει γύρω του και μετά κοιτά μέσα του (ενδοσκόπηση). Δυστυχώς οι επιστήμες της συμπεριφοράς δεν έχουν, ακόμα, την δυνατότητα να ερμηνεύουν σύνθετες συμπεριφορές που προέρχονται από πολλούς παράγοντες. Σαν την γεωμετρία του Ευκλείδη, που αδυνατούσε να υπολογίσει κυρτές επιφάνειες. Βέβαια οι επιστήμες της συμπεριφοράς είναι και σχετικά νέες στο προσκήνιο των επιστημών, εκτός της φιλοσοφίας και έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους.

Πειράματα όπως αυτό που λαμβάνει χώρα στο CERN, εκτός από την αδιαμφισβήτητη συμβολή τους στον χώρο της Φυσικής, Κοσμολογίας και σε άλλα, πιστεύω ακράδαντα ότι θα συμβάλλει έμμεσως και τις επιστήμες της συμπεριφοράς.

Ο άνθρωπος, σαν το μάτι που πρώτα κοιτάει έξω, συνειδητοποίησε το μεγαλείο και την απεραντοσύνη του Σύμπαντος κοιτώντας και μελετώντας τα άστρα, και κατόπιν κοίταξε μέσα του και αντιλήφθηκε πως και αυτός είναι φτιαγμένος με το ίδια υλικά όπως τα άστρα που βρίσκονται παντού μες στο Σύμπαν, και ως παιδί των άστρων επιζητεί να επιστρέψει πάλι εκεί.

BLOG-MANIFEST

      Σκοπός του εν λόγω blog είναι περισσότερο να διαφωτίζει και να ολοκληρώνει την ανθρώπινη σκέψη, μακριά από διεργασιακά λάθη και προκαταλήψεις, σε μία εποχή όπου δυστυχώς αν και οι πληροφορίες είναι πολλές και η διάδοση τους γρήγορη, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι κι αυτές πολλές και γρήγορες και ρηχές.

             Πώς σχετίζονται πλέον οι άνθρωποι; Πόσο ευχαριστημένοι είμαστε από την εργασία μας; Γιατί οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν βρεθεί στο επίκεντρο όλων των ανθρωπιστικών επιστημών; Ποια η σχέση των διαφόρων τομέων της επιστήμης με τον άνθρωπο;

         Ποια η σχέση της φιλοσοφίας και εν γένη της τέχνης και της επιστήμης με τον σημερινό άνθρωπο; Αυτά και πολλά άλλα συναφή προβλήματα επιθυμει ο blogger αυτή της γωνιάς του διαδικτύου να παρουσιάσει.